Nurettin ÖZDEM
İlçe Özel İdare Müdürü

ÇAYIRALAN


Daha Büyük Haritayı Görüntüle

Çayıralan ilçesi merkez ve köylerinin kuruluş tarihine ait bilgiler kesin olarak bilinmemektedir. Hayata elverişli havzalardan biri olan Orta Kızılırmak havzasında bulunması nedeniyle birçok topluluk tarih boyunca bu bölgeye yerleşerek devletler kurmuş ve kültürel eserler bırakmışlardır. Çayıralan’ın 2,5 km doğusunda bulunan Yassı Hüyük üzerindeki tarihi Tuğulhan (Çayırşeyhi) bugünkü Çayıralan isminin alınmasında etken olmuştur.Doğudan-batıya, batıdan-doğuya uzanan kervan yollarından olan Kızılırmak’ın kuzeyindeki yol; Konya-Aksaray’a doğru uzanmakta buradan Hacıbektaş ve ilçemiz vadisinden Sivas-Erzurum ve Tebriz istikametine uzanmaktadır.l934-l935 yıllarında Çayıralan’da çıkan Hitit Kraliçesi mezarı eşyaları Hititler’in yöreyi askeri ön karakol olarak kullandıklarını göstermektedir.Oğuzların Gülhan kolu olan Dulkadiroğulları önce Maraş-Elbistan yöresine daha sonra bu bölgeye gelerek yerleşmiştir. Bozok asıllı bu obalar nedeniyle yörenin Bozok ismini aldığı görülmektedir. XII-XIV. yy. arasında Bozok’un merkezi Akdağ (Çayıralan) olmuştur.Osmanlı Devletinin doğuya genişlemesi ve seferleri sonucunda l520’lerde Osmanlı sınırları içine girmiştir.1876 yılında Boğazlıyan ve Akdağmadeni ilçe olduktan sonra Çayıralan Boğazlıyan’a Çayırşehri ismiyle bağlı bir nahiye olarak görülmektedir.1892-1936 yılları Boğazlıyan idaresi Uzunlu’da ikamet ettiği için Çayıralan’da Uzunlu’ya bağlı görülür.l948’de yapılan idari tanzimle ilçe haline getirilmiş ve Yozgat İl’ ine bağlanmıştır.Doğuda Gemerek, Batıda Sarıkaya ve Çandır, Kuzeyde Akdağmadeni, Güneyde Özvatan ilçeleriyle çevrilidir.İlçe Akdağ’ların batı eteğinde kurulmuş olup rakımı l400 metre , yüzölçümü 809 km2 ve Yozgat’a uzaklığı 110 km’dir. Kışları soğuk ve yazları sıcak geçen kırsal bir iklime sahiptir. İlçenin büyük akarsuları yoktur. Ancak dağlık ve ormanlık yörenin özelliği olarak küçük akarsulardan beslenen Beypınarı Çay’ı ilçenin doğusundaki Kaynarpınar’ı sularının birleşmesinden meydana gelen akarsu ile A.Tekke köyü yöresinden gelen Karalı Suyunun birleşmesi ile Kozan Çay’ı oluşmuştur.
 

Yerleşim yeri olarak bağlı köyleri ile birlikte dağlık bir araziye sahiptir. Doğudan Akdağlar Batıdan Gevencik dağları ile çevrilmiştir. Güneyi, kuzeyi ve doğu yöreleri oldukça engebelidir. Çayıralan’ın ikliminin özelliğine uygun olarak hakim bitki örtüsü steptir. Dağlık alanları daha nemli ve daha yağışlı olması nedeniyle seyrek de olsa çam ve meşe türünden ağaçlarla kaplı olduğu görülür.

NÜFUS :

2000 Yılı Genel Nüfus Sayımı Sonuçlarına Göre

Kadın Erkek Toplam

Merkez İlçe Nüfus: 6.744 7.302 14.046

Beldeler: 5.457 5.775 11.232

Köyler : 4.084 3.5187.602

Toplam Nüfus : 16.285 16.595 32.880

İDARİ DURUM

İlçe merkezindeki belediye teşkilatı yanında Curali Belediyesi, Çokradan Belediyesi, Evciler Belediyesi ve Konuklar Belediyesi olmak üzere 5 adet belediye(17 adet mahalleden müteşekkil) bulunmaktadır. İlçeye bağlı 18 köy bulunmaktadır.

MAHALLİ İDARELER

İlçede Merkez, Konuklar (1992 yılında),Curali (1997 yılında) ve Evciler (Evciler, Gülderesi, Karaazap ve Çukurören köyleri birleşerek 1997 yılında belediye teşkilatı kurulmuş) ve Çokradan(1972 yılında) Belediyeleri olmak üzere 5 Belediye bulunmaktadır.

a) Çayıralan Belediyesi:Belediyenin toplam 69 personeli vardır. İmar planı mevcuttur.

Bina ve Araç-Gereç Durumu:Hizmet binası mevcuttur. Kültür Merkezi inşaatının % 30’u bitmiş olup ödenek yetersizliği nedeniyle yarım kalmıştır. Milli Eğitime tahsis edilmek amacıyla yapılan 1 adet Kız Öğrenci Yurdu bitme aşamasındadır.1 adet itfaiye aracı, 1 adet çöp kamyonu, 1 adet damperli kamyonu, 3 adet hizmet otosu, 4 adet traktör, 1 adet silindir ve 1 adet kepçe bulunmaktadır.
 

b) Curali Belediyesi: Belediyenin 1 kadrolu memur ve 10 adet de geçici işçisi olmak üzere 11 personeli vardır. Kasabanın imar planı yapılmıştır. İçme suyu sıkıntısını gidermek için İller Bankasınca sondaj vurdurulmuş ve çıkan suyun dağıtımı için çalışmalara başlanılmıştır.

Bina ve Araç-Gereç Durumu :Belediyenin hizmet binası mevcuttur. Belediyenin 1 adet hizmet otosu, 1 adet damperli kamyonu,1 adet traktörü, 1 adet cenaze yıkama aracı ve 1adet kepçesi mevcuttur.

c) Çokradan Belediyesi :Belediyenin 5 kadrolu memuru, 2 kadrolu işçisi ve 1 adet geçici işçisi olmak üzere 8 personeli vardır. İmar planı mevcuttur.

Bina ve Araç-Gereç Durumu:Hizmet binası mevcuttur. Belediyenin 2 adet hizmet otosu, 1 adet minibüs, 1 adet damperli kamyonu, 1 adet traktörü, 2 adet kepçesi, 1 itfaiye aracı, 1 adet cenaze yıkama aracı, 1 adet ambulans ve 1 adet çöp kamyonu vardır.

d) Evciler Belediyesi:Belediyenin 3 kadrolu memuru, 7 geçici işçisi olmak üzere 10 personeli bulunmaktadır. Kasabanın imar planı yapılmış ve imar uygulamasına geçilmiştir.

Bina ve Araç-Gereç Durumu: Hizmet binası inşaatına 2006’da başlanılmış ve bu yıl bitirilmesi planlanmıştır. Egemenlik mahallesi içmesuyu şebekesinin ise 2007 yılında yapılması planlanmaktadır.Belediyenin 1 adet hizmet otosu, 1 adet 27 kişilik yolcu otobüsü,1 adet 12 kişilik minibüs, 1 adet kepçesi ve 1 adet traktörü, 1 adet ambulansı, 1 adet itfaiyesi, 1 adet cenaze yıkama aracı ve 1 adet damperli kamyonu bulunmaktadır.

e) Konuklar Belediyesi:Belediyenin 8 kadrolu memuru, 4 kadrolu işçisi, 1 geçici işçi olmak üzere 13 personeli bulunmaktadır.

Bina ve Araç-Gereç Durumu:Hizmet binası mevcuttur. Belediyenin 1 adet hizmet otosu, 1 adet yolcu otobüsü ve 1 adet çöp kamyonu, 1 adet traktör, 1 adet kepçe ve 1 adet cenaze yıkama aracı bulunmaktadır.